Linear Elamite là một trong những hệ thống chữ viết sớm nhất trên thế giới, được sử dụng từ khoảng năm 2300 đến 1800 BC. Và kể từ khi mẫu chữ viết đầu tiên được phát hiện cách đây hơn một thế kỷ (1903), nó vẫn chưa được giải mã.
Đó là, cho đến bây giờ ( năm 2022 ) - theo nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí Zeitschrift für Assyriologie und Vorderasiatische Archäologie. Nghiên cứu có tiêu đề “ Giải mã chữ viết Elamite ” và được tác giả bởi một nhóm các nhà viết sử quốc tế—François Desset, Kambiz Tabibzadeh, Matthieu Kervran, Gian Pietro Basello và Gianni Marchesi—tuyên bố đã bẻ được mã của chữ viết này của ngôn ngữ sơ khai ở tây nam Iran mà “cho đến nay vẫn chưa thể giải mã được. ”
Linear Elamite được phát hiện lần đầu tiên vào năm 1903 trên các di tích được khai quật tại Susa. Chìa khóa thực sự để giải mã Linear Elamite là việc xuất bản vào năm 2018 tám chiếc cốc bạc từ Tal-e Malyan mang chữ viết. Những chiếc cốc này có dòng chữ hoàng gia Elamite của nhiều vị vua khác nhau trị vì từ năm 2000 đến 1880 TCN.
Các tác giả của nghiên cứu đã nhận ra rằng những chữ khắc này có chung tiêu đề, công thức, và cụm từ tương tự với văn bản Elamite sau này được viết bằng chữ hình nêm. Việc so sánh một ngôn ngữ được viết bằng hai chữ viết khác nhau đã cho phép các học giả này giải mã Linear Elamite; tuy nhiên, họ cảnh báo rằng còn nhiều việc phải làm vì kiến thức về ngữ pháp và từ vựng Elamite vẫn còn sơ khai.
Khám phá này được các nhà nghiên cứu Kinh Thánh rất quan tâm. Những gì giải mã được là bằng chứng của những vương quốc, những câu chuyện từng được ghi chép lại trong sách Sáng Thế Ký. Theo ghi chép thì vương quốc Ê-lam được mệnh danh là một trong những quốc gia đã phát triển ngôn ngữ riêng của mình sau sự kiện của Tháp Babel (Sáng thế ký 10:22, 10:31, 11:1–9), và Kết-rô-Lao-me (phiên bản tiếng Hê-bơ-rơ của tên Elamite là Kudur-Lagamar “Kết-rô-Lao-me”) được mệnh danh là một trong những vị vua tham gia vào Trận chiến Si-điêm (Sáng thế ký 14:1–16). Theo cách hiểu đơn giản theo nghĩa đen về trình tự thời gian trong Kinh thánh, cả hai sự kiện này sẽ xảy ra trong thời kỳ mà ngôn ngữ Linear Elamite được sử dụng.
Biên tập bởi Mục Vụ Do Thái Lời Sự Sống Việt Nam