“Khi Giê-hô-va Đức Chúa Trời ngươi khiến ngươi vào xứ đặng nhận lấy, thì phải rao sự chúc lành trên núi Ga-ri-xim, và sự chúc dữ trên núi Ê-banh. (Phục truyền luật lệ ký 11:29).
Ngày 25 tháng 3 năm 2022 vừa qua, các nhà khảo cổ học Scott Stripling, Pieter van der Veen và Gershon Galil đã tổ chức một cuộc họp báo để thông báo về một khám phá thú vị được tìm thấy trên Núi Ê-banh.
Giáo sư Galil của Đại học Haifa cho biết: “Phát hiện mới là một đòn chí mạng đối với tất cả những người phủ nhận Kinh thánh.”
Trước đó “Nhiều nhà phê bình Kinh thánh đã từng tuyên bố rằng vào thế kỷ thứ mười ba trước Chúa, người Do Thái không biết đọc và viết, vì vậy họ không thể viết Kinh thánh,”. Khám phá mới này đã đánh đổ điều đó, thật sự Kinh Thánh đã được viết bởi người Do Thái trước khi họ bước vào đất thánh. Đây có thể là khám phá khảo cổ vĩ đại nhất mà người ta đã tìm được, chữ viết cổ nhất tại Israel.
Một dòng chữ nhỏ trên chì mới được khám phá này được cho là có độ tuổi khoảng hơn 3.200 năm tuổi. Đây dường như có văn tự cổ nhất cho đến nay xác minh các sự kiện trong Kinh thánh. Bản khắc này không chỉ nằm trên Núi Ê-banh mà còn nằm gần nơi được cho là bàn thờ của Giô-suê. Văn bản tìm thấy cũng là bản văn hỗ trợ các sự kiện mà Kinh thánh cho biết đã xảy ra tại chỗ đó:
“ Bấy giờ, Giô-suê lập một bàn thờ cho Giê-hô-va Đức Chúa Trời của Y-sơ-ra-ên tại trên núi Ê-banh, y như Môi-se, tôi-tớ của Đức Giê-hô-va, đã dặn biểu dân Y-sơ-ra-ên, và đã có chép trong sách luật pháp Môi-se: ấy là một bàn thờ bằng đá nguyên khối, sắt chưa đụng đến. Ở đó dân sự dâng của lễ thiêu cho Đức Giê-hô-va, và dâng của lễ thù ân. Tại đó Giô-suê cũng khắc trên đá một bản luật pháp mà Môi-se đã chép trước mặt dân Y-sơ-ra-ên.” ( Giô-suê 8:30-32 ).
Giô-suê đã làm điều này như lời của Môi-se dặn dò trong Phục truyền 27 “ Vậy, khi các ngươi đã qua sông Giô-đanh rồi, phải dựng những bia đá nầy trên núi Ê-banh, và thoa vôi, …Tại nơi ấy, ngươi cũng phải lập một bàn thờ cho Giê-hô-va Đức Chúa Trời ngươi, tức là một bàn thờ bằng đá; chớ nên tra đồ bằng sắt vào nó. ….Ngày đó, Môi-se cũng truyền cho dân sự lịnh nầy: Khi các ngươi đi qua sông Giô-đanh rồi, thì Si-mê-ôn, Lê-vi, Giu-đa, Y-sa-ca, Giô-sép, và Bên-gia-min phải đứng trên núi Ga-ri-xim, đặng chúc phước cho dân sự; còn Ru-bên, Gát, A-se, Sa-bu-lôn, Đan, và Nép-ta-li phải đứng trên núi Ê-banh, đặng rủa sả.
Người Lê-vi sẽ cất tiếng nói lớn lên cùng mọi người nam Y-sơ-ra-ên, mà rằng: Đáng rủa sả thay người nào làm tượng chạm hay là tượng đúc, là vật gớm ghiếc cho Đức Giê-hô-va, công việc bởi tay người thợ, - dựng nó lên trong nơi kín nhiệm! Cả dân sự phải đáp: A-men! …….. Đáng rủa sả thay kẻ nào không giữ các lời của luật pháp nầy để làm theo! Cả dân sự phải đáp: A-men!” đã có 12 lời rủa sả được đọc ra tại đây.
Văn bản được đọc lại bởi kỷ thuật hiện đại cho thấy các dòng chữ viết “Bị nguyền rủa, bị nguyền rủa, bị nguyền rủa - bị nguyền rủa bởi Yahweh. Bạn sẽ chết khi bị nguyền rủa. Bị nguyền rủa bạn chắc chắn sẽ chết bởi Yahweh - bị nguyền rủa, bị nguyền rủa, bị nguyền rủa. ” Như chúng ta đã thấy nhiều lời rủa sả đã được công bố là những gì đã xảy ra ở đó trên Núi Ê-banh!
Hơn nữa, niên đại của cổ vật đã bày tỏ về thời gian Kinh thánh được viết ra. Thay vì các sự kiện trong Kinh Thánh được ghi lại nhiều thế kỷ sau khi xảy ra , thì giờ đây khảo cổ đã chứng minh các văn bản kinh thánh cổ được viết ngay vào thời điểm xảy ra các sự kiện.
Các nhà khảo cổ Scott Stripling, Pieter van der Veen, cùng Giáo sư Galil cũng đã nói đến mẫu chữ viết sớm nhất về danh Chúa , thường được diễn đạt bằng tiếng Anh là “Yahweh” được thấy ở trong văn bản này. Khám phá này có thể có ý nghĩa to lớn đối với khung thời gian được chấp nhận và tính xác thực của các sự kiện trong Kinh thánh, cũng như cung cấp bằng chứng cho thấy người Do Thái cổ đại biết chữ sớm hơn nhiều so với suy nghĩ trước đây của nhiều người trong cộng đồng học thuật. Đây có thể là phát hiện khảo cổ quan trọng nhất kể từ người ta tìm thấy những Cuộn giấy ở Biển Chết.
Biên tập bởi Mục Vụ Do Thái Lời Sự Sống Việt Nam.
Comments