Kinh Thánh sách Hê-bơ-rơ 9:3-5 có mô tả những gì có trong đền tạm : “Vả, một đền tạm đã dựng lên: phần thứ nhứt gọi là nơi thánh, có chân đèn, bàn và bánh bày ra; rồi đến phía trong màn thứ hai, tức là phần gọi là nơi rất thánh, có lư hương bằng vàng và hòm giao ước, toàn bọc bằng vàng. Trong hòm có một cái bình bằng vàng đựng đầy ma na, cây gậy trổ hoa của A-rôn, và hai bảng giao ước; phía trên có hai chê-ru-bim vinh hiển, bóng nó che phủ nơi chuộc tội….” Phần nằm trên hòm giao ước được mô tả trong câu 5 được gọi là NẮP THI ÂN như trong các phần Kinh Thánh trong sách Xuất ê-díp-tô ký và Lê vi ký.
Xuất Ê-díp tô ký 25:17-22 “Ngươi cũng hãy làm một cái nắp thi ân bằng vàng ròng, bề dài hai thước rưỡi, bề ngang một thước rưỡi. Lại làm hai tượng chê-ru-bim bằng vàng dát mỏng, để hai đầu nắp thi ân, ló ra ngoài, một tượng ở đầu nầy và một tượng ở đầu kia. Hai chê-ru-bim sẽ sè cánh ra, che trên nắp thi ân, đối diện nhau và xây mặt vào nắp thi ân. Ngươi hãy để nắp thi ân trên hòm, rồi để vào trong hòm bảng chứng mà ta sẽ ban cho. Ta sẽ gặp ngươi tại đó, và ở trên nắp thi ân, giữa hai tượng chê-ru-bim, trên hòm bảng chứng, ta sẽ truyền cho ngươi các mạng lịnh về dân Y-sơ-ra-ên.” Đây là nơi mà Chúa gặp gỡ thầy tế lễ thượng phẩm, mỗi năm một lần thầy tế lễ thượng phẩm vào nơi chí thánh vẩy huyết của bò tơ lên nắp thi ân để chuộc tội cho dân sự ( Lê-vi-ký 16 )
Trong Hê-bơ-rơ 9 : 5 bản phổ thông có dịch “Phía trên hộp là các thiên sứ phô bày sự vinh hiển của Thượng Đế và các cánh che nắp hộp. Các thiên sứ ngồi trên NẮP THƯƠNG XÓT ( hay NGÔI/GHẾ THƯƠNG XÓT)….” Đây cũng là cách mà truyền thống Do Thái gọi tên cho NẮP THI ÂN mà chúng ta vẫn thường đọc trong Kinh Thánh Cựu Ước. Người Do Thái gọi nắp thi ân che đậy hòm giao ước chính là NGÔI/GHẾ CỦA LÒNG THƯƠNG XÓT
Hòm giao ước, chiếc rương chứa hai tấm bia đá ghi Mười Điều Răn, là vật thiêng liêng nhất của đền tạm và sau này trong đền thờ ở Jerusalem, nơi nó được đặt trong khu vực bên trong gọi là Holy of Holies ( Nơi Chí Thánh ). Bên trong hòm giao ước còn có một hũ ma-na bằng vàng ( Xuất 16:4 ) và cây gậy hạnh nhân của A-rôn ( Dân số ký 17 :1-13 ). Trên đỉnh hòm có một cái nắp được gọi là ghế thương xót, trên đó đặt đám mây hoặc biểu tượng hữu hình của sự hiện diện thần thánh. Nơi đây Chúa được cho là đã ngồi, và từ nơi này, Ngài được cho là sẽ ban sự thương xót cho con người khi máu của sự chuộc tội được rưới ở đó.
Nói một cách dễ hiểu, chiếc ghế thương xót đã che giấu dân Chúa khỏi sự phán xét không ngừng lên án của Luật pháp. Mỗi năm vào Ngày Lễ Chuộc Tội, thầy tế lễ thượng phẩm bước vào Nơi Chí Thánh và rảy máu của bò tơ được hiến tế lên để chuộc tội của dân Chúa. Máu này đã được tưới trên ghế của lòng thương xót.
Từ tiếng Hy Lạp có nghĩa là “chỗ dựa lòng thương xót” trong Hê-bơ-rơ 9:5 là hilasterion , có nghĩa là “điều khiến cho hết hạn” hoặc “sự ủng hộ”. Nó mang ý tưởng về sự xóa bỏ tội lỗi. Bàn thờ dùng để hiến tế trong Ê-xê-chi-ên 43:13-15, còn được gọi là hilasterion (ghế dự bị hoặc lòng thương xót) trong bản Septuagint (bản dịch Cựu ước bằng tiếng Hy Lạp) vì nó liên quan đến việc đổ máu vì tội lỗi.
Trong Tân Ước, chính Chúa Giê-su Christ được chỉ định là “chỗ dựa” của chúng ta. Phao-lô giải thích điều này trong lá thư của ông gửi cho người Rô-ma: “Nhờ ân sủng Ngài, chúng ta không phải trả một giá nào, mà được xưng công chính, nhờ sự cứu chuộc đã thực hiện trong Ðức Chúa Jesus Christ. Ðức Chúa Trời đã lập Ðấng Christ làm con vật hiến tế chuộc tội, hầu khi chúng ta tin vào huyết của Ðấng Christ, Ngài có thể nguôi cơn giận của Ngài. Ðức Chúa Trời đã bày tỏ đức công chính của Ngài, khi Ngài bỏ qua những tội lỗi loài người vi phạm trước kia, nhờ ơn chịu đựng vô lượng của Ngài;” ( Rô-ma 3:24-25 ; BHD ). Điều mà Phao-lô đang dạy ở đây là Chúa Giê-xu là sự che đậy cho tội lỗi, như được thể hiện qua những hình ảnh tiên tri trong Cựu Ước này. Nhờ cái chết của Ngài, và sự đáp trả của chúng ta đối với Đấng Christ qua đức tin của chúng ta nơi Ngài, mọi tội lỗi của chúng ta đều được che đậy. Ngoài ra, bất cứ khi nào các tín đồ phạm tội, chúng ta có thể hướng về Đấng Christ, Đấng tiếp tục là Đấng chống đỡ hoặc che chở cho tội lỗi của chúng ta ( 1 Giăng 2:1 ; 4:10 ).
Biên tập bởi Mục Vụ Do Thái Lời Sự Sống Việt Nam.