Hôm nay, thứ tư, ngày 6 tháng 4 năm 2022 nhằm ngày 05 tháng Nissan năm 5782 theo lịch Do Thái. Hôm nay cũng chính là ngày mà Giô-suê cử hai thám tử do thám thành phố Giê-ri-cô ( 1273 BC )
Theo đó, hai ngày trước khi kết thúc thời gian để tang ba mươi ngày sau khi Môi-se qua đời vào ngày 7 tháng Adar. Giô-suê 2:1 chép “Giô-suê, con trai của Nun, từ Si-tim mật sai hai người do thám mà rằng: Hãy đi do thám xứ, nhứt là Giê-ri-cô. Vậy, hai người ấy đi đến nhà của một kỵ nữ tên là Ra-háp, và ngụ tại đó.”
Truyền thống Do Thái cho biết tên hai thám tử mà Giô-suê cử đi là Ca-lép và Phi-nê-a, cháu của A-rôn. Tại Giê-ri-cô, họ ẩn náu và được hỗ trợ bởi Ra-háp, một phụ nữ sống bên trong tường thành. Truyền thống Do Thái cũng cho biết Ra-háp sau này cũng là người đã kết hôn với Giô-suê.
PHI-NÊ-A : NGƯỜI NHIỆT THÀNH CỦA KINH THÁNH.
Phi-nê-a trong Xuất Ê-díp-tô ký 6:25 có chép “Ê-lê-a-sa, con trai của A-rôn, cưới con gái của Phu-ti-ên làm vợ; nàng sanh Phi-nê-a cho người. Đó là các trưởng tộc của nhà tổ phụ người Lê-vi, tùy theo họ hàng mình vậy.” Phi-nê-a là con trai của Ê-lê-a-sa và là cháu của thầy tế lễ thượng phẩm A-rôn. Kinh Thánh cho thấy mẹ của Phi-nê-a là “từ trong số các con gái của Phu-ti-ên” Kinh Talmud giải thích điều này có nghĩa là bà là hậu duệ của cả Giô-sép , con trai của Gia-cốp ; và Giê-trô , cha vợ của Môi-se . (Talmud, Tractate Sotah 43a, )
Phi-nê-a nổi tiếng với lòng nhiệt thành trong việc tiêu diệt Zimri ( Xim-ri ) , thủ lĩnh hào hoa của bộ tộc Si-mê-ôn , do đó ngăn chặn tai vạ xảy ra khi dân Do Thái thông dâm cùng với dân ngoại ( Dân số ký 23 ) .
Hành động của Phi-nê-a đã khiến ông gặp nguy hiểm lớn. Talmud cho biết Chúa đã thực hiện không dưới sáu phép lạ để bảo vệ Phi-nê-a khỏi tổn hại ( Talmud, Tractate Sanhedrin 82b. )
Như một phần thưởng, ông đã được ban chức thầy tế lễ như trong Dân-số-ký 25 : 10-13 “Đức Giê-hô-va phán cùng Môi-se rằng: Phi-nê-a, con trai Ê-lê-a-sa, cháu A-rôn, thầy tế lễ, đã xây dân Y-sơ-ra-ên khỏi cơn giận ta, vì lòng kỵ tà ta thúc giục lòng người; vậy, ta không có diệt dân Y-sơ-ra-ên trong cơn kỵ tà của ta. Bởi cớ đó, hãy cáo cùng người rằng: Ta ưng cho người sự giao ước bình yên ta; ấy về phần người và dòng dõi người sẽ là sự giao ước về một chức tế lễ đời đời, bởi vì người có lòng sốt sắng về Đức Chúa Trời mình, và có chuộc tội cho dân Y-sơ-ra-ên.” Truyền thống Do Thái chia các phần của sách Dân Số Ký theo tên các nhân vật ảnh hưởng, trong đó tên của ông được đặt cho một phần ở đó.
Không lâu sau sự kiện của Xim-ri, Phi-nê-a đã tham gia cùng 12.000 binh sĩ được cử đến để tiến hành cuộc chiến chống lại dân Ma-đi-an ( Dân số ký 31:6 ). Phi-nê-a cũng là một trong hai điệp viên được Giô-suê cử đi do thám thành Giê-ri-cô.
Sau khi chinh phục đất Y-sơ-ra-ên, các bộ tộc Ru-bên, Gát và một nữa chi phái Ma-na-se định xây một bàn thờ và Phi-nê-a đã dẫn đầu ba bộ tộc khác đến để chỉ ra những sai trái của họ. ( Giô-suê 22 ).
Truyền thống Do Thái cho biết Phi-nê-a là người có tuổi thọ rất cao, ông sống hơn 400 năm và còn sống cho đến triều đại của vua Đa vít ( Seder Hadorot, 2892.). Cũng bởi điều đó mà ông cũng tham gia trong sự kiện được chép cho đến cuối sách Các Quan Xét như chép trong Các quan xét 20 khi dân Israel đến cầu vấn ông “Đương khi ấy, hòm giao ước của Đức Chúa Trời ở tại đó, có Phi-nê-a, con trai Ê-lê-a-sa, cháu A-rôn, phục sự trước mặt Đức Giê-hô-va. Vậy, dân Y-sơ-ra-ên cầu vấn Đức Giê-hô-va mà rằng: Tôi còn phải giao chiến cùng người Bên-gia-min, anh em tôi, hay là tôi phải đình lại? Đức Giê-hô-va đáp: Hãy đi lên, vì ngày mai ta sẽ phó chúng nó vào tay các ngươi.”
Lần cuối cùng Phi-nê-a được nhắc đến một cách rõ ràng trong Kinh thánh là với tư cách là một thủ lĩnh người Lê-vi dưới triều đại của Vua Đa-vít . ( I Sử ký 9:20 và Ralbag. Xem thêm Ralbag to I Các vua 17: 1 .).
Phi-nê-a phục vụ với tư cách là thầy tế lễ cả sau cái chết của cha mình là Ê-li-a-sa, và được kế tục bởi nhiều thế hệ thầy tế lễ tối cao. Danh sách những hậu duệ của ông từng phục vụ ở vị trí này được đưa ra trong I Sử ký 6. Nổi tiếng nhất trong số họ là Ê-xơ-ra, người ghi chép , lãnh đạo Do Thái vào đầu thời kỳ Đền thờ thứ hai . ( Ê-xơ-ra 7:1-5 )
Phi-nê-a được nhắc đến như là người thừa kế một phần đất ở Israel, nơi từng là nơi chôn cất cha ông Ê-li-a-sa. ( Giô-suê 24:33 ) . Phi-nê-a đã nhận Truyền khẩu từ chính Môi-se, và đã truyền lại cho các thế hệ kế tiếp.
Biên tập bởi Mục Vụ Do Thái Lời Sự Sống Việt Nam.