Ba giáo phái ( hệ phái ) đặc trưng cho Do Thái Giáo trong thời kỳ Tân Ước và trước đó là chính là những người Pha-ri-si, người Sa-đu-sê và người Essenes.
Vậy đâu là sự khác biệt giữa ba nhóm này?
NGƯỜI PHA-RI-SI LÀ AI?
Tính đến thời Tân Ước, người Pha-ri-si là nhóm lớn nhất trong ba nhóm này và có nhiều quyền lực nhất. Họ được đề cập nhiều lần trong các sách phúc âm là những người đang nhận những lời quở trách của Chúa Giê-xu (Ma-thi-ơ 3:7; 23:15; Lu-ca 11:39; Giăng 9:39-41). Họ cũng là nhóm có liên quan đến việc xúi giục bắt giữ, xét xử và đóng đinh Ngài.
Với tư cách là một nhóm, những người Pha-ri-si khác biệt vì chống đối các nhà cai trị chính trị của Y-sơ-ra-ên, tập trung vào nghi lễ tẩy rửa, và đáng chú ý nhất là họ tuân thủ nghiêm ngặt luật truyền khẩu hoặc truyền thống của các trưởng lão. Người Pha-ri coi luật truyền miệng ( Torah truyền miệng ) có giá trị ngang với Torah viết. Niềm tin thần học của họ bao gồm các yếu tố siêu nhiên như sự vĩnh cửu của linh hồn, sự tồn tại của các thiên thần và niềm tin vào sự sống lại của người chết.
Những niềm tin này khiến họ hoàn toàn trái ngược với người Sa-đu-sê.
NGƯỜI SA-ĐU-SÊ LÀ AI?
Như đã đề cập ở trên và như được mô tả trong Công vụ 23:8 , người Sa-đu-sê không tin vào một số khía cạnh siêu nhiên của Do Thái giáo. Không giống như những người Pha-ri-si, họ có số lượng ít và bác bỏ quan điểm phải tuân theo luật truyền khẩu. Niềm tin của họ rằng Đức Chúa Trời về cơ bản tách biệt khỏi việc tham gia vào các công việc của con người và việc họ từ chối thế giới bên kia khiến thần học của họ trở nên đặc biệt.
Mặc dù có số lượng ít, nhưng người Sa-đu-sê đã có thể vận động về mặt chính trị để giành được các vị trí quyền lực trong Tòa Công luận (một loại Tòa án Tối cao tôn giáo) và liên minh với người La Mã.
Bất chấp chủ nghĩa cơ hội của họ, giáo phái này sẽ không tồn tại trong thời kỳ hỗn loạn phía trước. Người Sa-đu-sê đã hòa nhập chặt chẽ với các thể chế của Do Thái giáo, đặc biệt là Đền thờ. Khi Đền thờ và nhà nước Do Thái bị phá hủy vào năm 70 sau Công nguyên, người Sa-đu-sê cũng bỏ đi.
Người ta thường cho rằng những người Sa-đu-sê chỉ tin vào Torah hoặc Ngũ kinh (Năm cuốn sách của Môi-se) là lời của Đức Chúa Trời và bác bỏ mọi truyền thống truyền miệng, đặc biệt là của người Pha-ri-si. Giả định này không hoàn toàn sai, nhưng cần một số sửa đổi và tinh chỉnh. Đành rằng người Sa-đu-sê không chấp nhận Luật truyền khẩu của người Pha-ri-si, nhưng điều này không có nghĩa là họ không có những luật lệ riêng ngoài Kinh thánh. Sự khác biệt có thể là đối với người Sa-đu-sê, mọi thứ đều phải được chú giải từ Kinh Torah, trong khi đối với người Pha-ri-si, Luật truyền khẩu có thể độc lập với Kinh thánh.
NGƯỜI ESSENES LÀ AI?
Người Essenes không được đề cập đến trong Tân Ước và có thể là một nhánh của chủ nghĩa Pharisa, vì phần lớn thần học của họ có vẻ giống nhau. Họ đặc biệt phản đối những gì họ tin là một chức tư tế thối nát. Niềm tin này đã ngăn cản họ hy sinh tại đền thờ, điều này càng khiến họ trái ngược với hai giáo phái Do Thái giáo đã thảo luận ở trên.
Người Essenes cũng được cho là cư dân của cộng đồng Qumran ẩn dật đã tạo ra các Cuộn giấy Biển Chết. Mặc dù vẫn còn nhiều điều chưa biết về nhóm này, nhưng họ dường như khác biệt về mặt thần học vì lòng tôn kính cao độ đối với Môi-se, cách giải thích luật nghiêm ngặt và tuân theo hệ thống hiến tế của riêng họ.
Mục vụ Do Thái.