Trũng A-gia-lôn chính là nơi mà Chúa đã làm hai phép lạ kỳ diệu mà người ta không thể giải thích được theo cách thông thường. Tại nơi này, Chúa đã khiến đá lớn từ trên trời rơi xuống để diệt đội quân A-mô-rít và đây chính là nơi mà mặt trời và mặt trăng dừng lại hoàn toàn “ước chừng một ngày trọn”.
Giô-suê chương 9, 10 cho biết : Sau khi dân Y-sơ-ra-ên tiến vào Ca-na-an và chiếm được Giê-ri-cô cùng thành phố A-hi thì những cư dân ở Ga-ba-ôn đã hành động xảo quyệt để lừa dân Y-sơ-ra-ên liên minh với họ.
Giô-suê 10 có chép “Khi A-đô-ni-Xê-đéc, vua Giê-ru-sa-lem, hay rằng Giô-suê đã chiếm lấy thành A-hi, và tận diệt nó đi, đãi thành A-hi và vua nó như người đã đãi Giê-ri-cô và vua nó, lại hay rằng dân Ga-ba-ôn đã lập hòa với dân Y-sơ-ra-ên và ở cùng họ, thì người lấy làm sợ hãi lắm;”
Vì vậy, A-đô-ni-Xê-đéc, vua thành Giê-ru-sa-lem, liên minh cùng năm vua A-mô-rít, tức là vua Giê-ru-sa-lem, vua Hếp-rôn, vua Giạt-mút, vua La-ki, và vua Éc-lôn tấn công dân Ga-ba-ôn. Người Ga-ba-ôn đã cầu cứu cùng Giô-suê, “Vậy, Giô-suê ở Ghinh-ganh đi lên với hết thảy quân lính và những người mạnh dạn. … Vậy, Giô-suê ở Ghinh-ganh đi trọn đêm, rồi chợt đến áp chúng nó. Đức Giê-hô-va làm cho chúng nó vỡ chạy trước mặt Y-sơ-ra-ên, khiến cho bị đại bại gần Ga-ba-ôn; … Khi chúng nó chạy trốn trước mặt Y-sơ-ra-ên và xuống dốc Bết-Hô-rôn, thì Đức Giê-hô-va khiến đá lớn từ trời rớt xuống cả đường cho đến A-xê-ca, và chúng nó đều bị chết. Số những người bị chết về mưa đá nhiều hơn số những người bị dân Y-sơ-ra-ên giết bằng gươm.”
Để có thể tiêu diệt dân A-mô-rít trước khi màn đêm buông xuống Giô-suê 10 : 12-13 chép “… Giô-suê thưa cùng Đức Giê-hô-va tại trước mặt Y-sơ-ra-ên, mà rằng: Hỡi mặt trời, hãy dừng lại trên Ga-ba-ôn; Hỡi mặt trăng, hãy ngừng lại trên trũng A-gia-lôn! Mặt trời bèn dừng, mặt trăng liền ngừng, Cho đến chừng dân sự đã báo thù quân nghịch mình. Điều đó há không có chép trong sách Gia-sa sao? Mặt trời dừng lại giữa trời, và không vội lặn ước một ngày trọn.”
Trũng A-gia-lôn, nơi đã xảy ra phép lạ đó ngày nay nằm ngay giữa dãy núi trung tâm cách Jerusalem khoảng 6 dặm về phía bắc. Tên thung lũng A-gia-lôn trong tiếng Do Thái là אַיָּלוֹן hoặc איילון. Đây là một thung lũng ở vùng đất thấp của Shephelah ở Israel và Bờ Tây. Khi một người đi xuống từ Ga-ba-ôn theo hướng tây về phía đồng bằng ven biển, anh ta đi qua trũng hay thung lũng A-gia-lôn.
Vào thế kỷ 19 và cho đến ngày nay nó có tên là Yalo hiện đại nằm dưới chân đèo Bethoron. Di chỉ cổ xưa của thành phố này chi là di chỉ Tell el-Amarna Letters nằm ở phía Tây Bắc của Jerusalem trong thung lũng A-gia-lôn dẫn từ núi xuống biển.
Tên của trung A-gia-lôn cũng là tên của một thành phố được phân chia cho chi phái Đan nằm tại khu vực này ( Giô-suê 19:42 ). Đây cũng là thành phố được cấp cho chi phái Lê Vi ( Giô- suê 21:24 ). Thành phố này thuộc về dòng dõi của A-rôn là những Kohen ( Thầy tế lễ ) ( 1 Sử-ký 6:69 ).
Tên trũng A-gia-lôn lần đầu được nhắc trong câu chuyện kể trên ( Giô-suê 10:12 ). Bất chấp chiến thắng ban đầu của Joshua ở Thung lũng A-gia-lôn thì người A-mô-rít vẫn tiếp tục sống ở thành phố A-gia-lôn ( Các Quan Xét 1: 34–35 ) mặc dù người của chi phái Ép-ra-im giữ nó như một chư hầu.
Chính bởi điều này cùng với áp lực liên tục của người Phi-li-tin tại đây đã buộc bộ tộc Dan phải rút lui về phía tây giảm phạm vi lãnh thổ của họ. Cuối cùng, người Đan đã từ bỏ quyền thừa kế ban đầu của họ ở khu vực A-gia-lôn và chuyển đến vùng cực bắc của Israel, định cư tại thành phố La-ít, nơi họ đổi tên thành Dan ( Các Quan Xét 18 ).
Trũng A-gia-lôn cũng là nơi Sau-lơ và Giô-na-than đã giành được thắng lợi lớn trước quân Phi-li-tin ( 1 Sa-mu-ên 14:31). Trong những năm sau đó, A-gia-lôn là nơi sinh sống của những người Ép-ra-im ( 1 Sử-ký 6:69 và 1 Sử-ký 8:13 ).
Sau khi vương quốc bị chia cắt, A-gia-lôn trở thành ranh giới giữa hai vương quốc Giu-đa và Israel . Rô-bô-am , vị vua đầu tiên của Giu-đa, đã củng cố thành phố A-gia-lô ( 2 Sử-ký 11:10 ), cung cấp quân đội, vũ khí và lương thực ( 2 Sử ký 11: 5–12 ) để chống lại vương quốc Y-sơ-ra-ên . Vào thời vua A-háp, nó đã bị người Phi-li-tin đánh chiếm ( 2 Sử ký 28:18 ).
Biên tập bởi Mục Vụ Do Thái Lời Sự Sống Việt Nam.