Thứ Tư, ngày 7 tháng 12 năm 2022 vừa qua nhằm ngày 13 tháng Kislev, năm 5783 theo lịch Do Thái Giáo. Ngày này trong truyền thống Do Thái thì chính là ngày văn bản quan trọng thứ hai của người Do Thái sau Kinh Thánh Do Thái ( Cựu Ước ) sách Talmud được hoàn thành (475 CN)
Trong những thập kỷ đầu tiên của thế kỷ thứ 5, Rav Ashi (mất năm 427) và Ravina I (mất năm 421) lãnh đạo một nhóm người Amoraim.(Các nhà hiền triết Talmudic) để làm một công việc khổng lồ là biên soạn sách Talmud của người Babylon. Nhóm người này đã thu thập và chỉnh sửa các cuộc thảo luận, tranh luận và phán quyết của hàng trăm học giả và nhà hiền triết đã diễn ra trong hơn 200 năm kể từ khi Giáo sĩ Judah HaNassi biên soạn Mishnah vào năm 189. Người cuối cùng trong số những người biên tập và biên soạn này là Ravina II, người đã qua đời vào ngày 13 tháng Kislev của năm 4235 kể từ khi sáng tạo (475 CN); sau Ravina II, không có thêm phần bổ sung nào được thực hiện cho sách Talmud, ngoại trừ một ít chỉnh sửa do Rabbanan Savura'i (476-560) đảm nhận. Chính vì điều này mà ngày này đánh dấu thời điểm mà Talmud bị "đóng cửa" và trở thành cơ sở cho mọi sự giải thích thêm về luật Torah.
TALMUD LÀ GÌ?
Talmud là một bộ sưu tập các tác phẩm bao gồm toàn bộ luật pháp và truyền thống của người Do Thái, được biên soạn và chỉnh sửa giữa thế kỷ thứ ba và thứ sáu .
Talmud trong tiếng Do Thái có nghĩa là "học tập", phù hợp với một văn bản mà mọi người dành cả cuộc đời để nghiên cứu và thông thạo.
Văn bản chính của Talmud là Mishnah , một bộ sưu tập những lời dạy ngắn gọn được viết bằng tiếng Do Thái, được Giáo sĩ Yehudah biên tập lại , trong những năm sau khi Ngôi đền thứ hai ở Jerusalem bị phá hủy .
Trong vài trăm năm tiếp theo, các giáo sĩ vẫn tiếp tục giảng dạy và diễn giải. Nhiều giáo lý trong số đó được thu thập thành hai bộ lớn, Jerusalem Talmud , chứa đựng những lời dạy của các giáo sĩ Do Thái ở Vùng đất Israel , và Talmud của người Babylon, trình bày những lời dạy của các giáo sĩ Do Thái ở Babylon. Hai tác phẩm này được viết bằng thổ ngữ Aramaic lần lượt được sử dụng ở Israel và Babylonia.
Talmud được chia thành sáu phần chung, được gọi là sedarim (“mệnh lệnh”):
1. Zera'im (“Hạt giống”), chủ yếu liên quan đến các luật nông nghiệp, nhưng cũng có các luật về phước lành và lời cầu nguyện (chứa 11 tiểu thuyết).
2. Mo'ed (“Lễ hội”), giải quyết các luật của Shabbat và các ngày lễ (chứa 12 tiểu thuyết).
3. Nashim (“Phụ nữ”), giải quyết vấn đề hôn nhân và ly hôn (gồm 7 chuyên đề).
4. Nezikin (“Thiệt hại”), liên quan đến luật dân sự và hình sự, cũng như đạo đức (gồm 10 bài).
5. Kodashim (Những điều “thánh”) giải quyết các luật về hiến tế, Đền Thánh và luật ăn kiêng (chứa 11 bài học).
6. Taharot ("Sự tinh khiết"), giải quyết các quy luật về sự trong sạch trong nghi lễ (chứa 12 bài học).
TẠI SAO CÓ SÁCH TALMUD ?
Như bất kỳ ai đã học Kinh Thánh đều biết có một số câu Kinh Thánh mà không có cách nào để biết nó đề cập đến điều gì nếu chỉ nhìn vào câu đó. Các ví dụ bao gồm điều răn “cắt bì”, hoặc đặt “lời Chúa ; tefillin “ lên cánh tay và đầu, hoặc lấy những loài thực vật vào ngày lễ Sukkot của người Do Thái .
Không có cách nào để biết nếu chỉ từ những câu Kinh Thánh về chữ “cắt bì” mà chúng ta phải cắt chính xác cái gì khi chúng ta cắt bì, hoặc làm thế nào để để lời Chúa “tefillin” lên trán , hoặc thậm chí nó là gì. Điều này cũng đúng với hầu hết các điều răn khác. Nhiều chi tiết hơn được đưa ra trong Kinh Thánh Torah bằng văn bản rõ ràng là thiếu chi tiết và thông tin.
Chính vì vậy mà Torah truyền miệng xuất hiện. Nó là “sách hướng dẫn dành cho chủ sở hữu” và “hướng dẫn đồng hành” (có thể nói như vậy) cho Torah. Với nó, người Do Thái có thể hiểu ý nghĩa của Torah và xác định chi tiết của các điều răn khác nhau. Hơn nữa, người Do Thái có các quy tắc chú giải để họ có thể xác định quan điểm của Torah về các vấn đề khác nhau không được đề cập trực tiếp. Torah miệng bao gồm các truyền thống và ngoại suy dựa trên Torah được ghi, Kinh thánh.
Ngay trước khi ban Kinh Torah trên Núi Sinai, G-d nói với Môi-se rằng Ngài sẽ ban cho ông “bảng đá, luật pháp và các điều răn” ( Xuất ê-díp-tô-ký 24:12 ) Bằng cách thêm từ “các điều răn” vào Kinh Torah, Đức Chúa Trời ngụ ý rằng có những điều răn không có trong “Torah.” Điều này, trong số những điều khác, là một hàm ý rõ ràng về sự tồn tại của Kinh Torah truyền miệng.
Bản thân Kinh Torah ra lệnh giữ Kinh Torah truyền miệng:
“Ngươi phải làm y theo LỜI HỌ TỎ DẠY CHO MÌNH tại nơi Đức Giê-hô-va sẽ chọn, và khá cẩn thận làm theo mọi LỜI DẠY CỦA HỌ. Phải làm theo luật pháp họ dạy cho, và sự phán xét họ giảng ra, chớ xây về bên hữu hay bên tả mà bỏ các điều giảng của họ.”
Các truyền thống của Kinh Torah truyền miệng được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác, từ Môi-se đến Giô- suê , và từ đó xuống các nhà lãnh đạo và nhà hiền triết của mỗi thế hệ, cho đến cuối cùng, sau khi Ngôi đền thứ hai bị phá hủy, chúng được viết ra trong được gọi là Mishnah , Talmud Bavli (Talmud của Babylon) và Talmud Yerushalmi ( Jerusalem Talmud ).
Ở trên dẫn chúng ta đến câu hỏi rõ ràng. Nếu Torah truyền miệng là rất cần thiết để hiểu Torah bằng văn bản, tại sao Torah truyền miệng không được viết ra ngay từ đầu?
LỆNH CẤM VIẾT RA TORAH TRUYỀN MIỆNG.
Trước khi Môi-se nhận được bộ bảng đá thứ hai, “Đức Giê-hô-va cũng phán cùng Môi-se rằng: Hãy chép các lời nầy; vì theo các lời nầy mà ta lập giao ước cùng ngươi và cùng Y-sơ-ra-ên.” ( Xuất 24:27) . Talmud giải thích câu này ngụ ý rằng có lệnh cấm viết ra Torah truyền miệng:
Giáo sĩ Yehudah bar Nachmani, đã dạy như sau: Câu Kinh Thánh trên viết, “Hãy chép các lời nầy” ngụ ý rằng Kinh Torah sẽ được viết thành văn bản; và nó cũng được viết, “vì nó là nhờ những lời này” (nghĩa đen, “bằng lời nói”)—ngụ ý rằng nó không được viết ra. Những gì chúng ta có thể làm điều này? Nó có nghĩa là: Đối với các từ được viết, bạn không được tự do nói chúng bằng trái tim; và những từ được truyền miệng, bạn không được tự do trích dẫn từ một văn bản viết.
Một Tanna của trường Rabbi Ishmael đã dạy: Nó được viết, “Hãy chép các lời nầy” - bạn có thể viết những từ này (tức là Torah viết), nhưng bạn không được viết halachah (tức là Torah miệng).
Có nhiều lý do khác nhau được đưa ra cho việc cấm viết Kinh Torah truyền miệng. Trong số đó:
● Trên thực tế, nếu Kinh Torah truyền khẩu được viết ra, bao gồm tất cả các luật chi phối mọi trường hợp có thể xảy ra, thì số lượng sách cần phải viết sẽ là vô tận. Do đó, chỉ những phần của Torah có thể bị giới hạn — tức là hai mươi bốn cuốn kinh thánh — mới được viết ra; phần còn lại được cho là được truyền miệng.
● Bất kỳ văn bản viết nào cũng có thể có sự mơ hồ, nhiều cách hiểu, sự bất đồng trong nhân dân và sự nhầm lẫn liên quan đến những hành động cần thực hiện dựa trên luật pháp. Vì vậy, Đức Chúa Trời cũng đưa ra một truyền thống sẽ được truyền miệng từ thầy sang trò, để thầy có thể làm rõ những điều còn mơ hồ. Nếu truyền khẩu này cũng được viết thành văn bản, thì nó sẽ cần một tác phẩm giải thích và làm sáng tỏ khác để giải thích tác phẩm đó. Thật vậy, mối quan tâm này đã được đưa ra khi Kinh Torah truyền miệng cuối cùng được viết ra.
● Truyền thống truyền miệng là lời giải thích của Torah Viết. Khi nó phải được học bằng miệng, học sinh sẽ hiểu nó chỉ từ một giáo viên dạy tài liệu tốt; nếu nó được viết ra, một người có thể bị cám dỗ để hài lòng với những gì được viết, ngay cả khi không thực sự hiểu nó.
● Giữ một phần Torah truyền miệng đảm bảo rằng Torah vẫn là kho báu riêng của cộng đồng giao ước. Nếu toàn bộ kinh Torah được viết ra, bất kỳ quốc gia nào cũng có thể sao chép nó và tuyên bố nó là của mình; bây giờ nó chỉ được viết ra một phần, bất kỳ việc sao chép nào được thực hiện mà không có quyền truy cập vào Torah truyền miệng sẽ ngay lập tức được coi là xa lạ với Torah.
VIỆC VIẾT TALMUD
Trong hơn một nghìn năm, từ thời Môi-se cho đến thời của Giáo sĩ Yehudah (cuối thế kỷ thứ 2 CN), không ai soạn thảo văn bản với mục đích giảng dạy “Luật miệng” trước công chúng. Thay vào đó, trong mỗi thế hệ, người đứng đầu triều đình hoặc nhà tiên tri của thế hệ đó sẽ ghi chép lại những lời dạy mà ông ta nhận được từ các bậc thầy của mình và dạy chúng bằng miệng trước công chúng. Tương tự như vậy, các cá nhân sẽ viết ghi chú cho chính họ về những gì họ đã nghe về cách giải thích Kinh Torah, các luật của nó và các khái niệm mới được suy luận trong mỗi thế hệ liên quan đến các luật không được truyền miệng truyền đạt, mà được rút ra bằng cách sử dụng một trong mười ba nguyên tắc chú giải Kinh Thánh và được tòa án tối cao chấp nhận. Vì trong khi có lệnh cấm viết Torah truyền miệng, nó chỉ áp dụng cho việc thực sự truyền tải nó thông qua chữ viết; tuy nhiên, một người được phép viết nó ra để sử dụng cho mục đích cá nhân.
Với sự trỗi dậy của đế chế Hy Lạp và La Mã và cuộc đàn áp của họ đối với người Do Thái trong thời kỳ Đền thờ thứ hai, việc học và truyền tải giáo lý Torah từ giáo viên đến học sinh ngày càng trở nên khó khăn hơn. Ngoài ra, trong thời đại này, có những tranh chấp trong luật Do Thái, do sự gia tăng các sắc lệnh chống lại việc học kinh Torah, vẫn chưa được giải quyết, vì làm như vậy sẽ đòi hỏi hòa bình và yên tĩnh.
Vào thời điểm các trường học của Hillel và Shammai trở nên vững chắc vào thế kỷ trước khi Ngôi đền bị phá hủy, các tranh chấp về luật pháp đã trở nên phổ biến đến mức người ta sợ rằng cuối cùng có vẻ như thực sự có “hai bộ kinh Torah”. Các điều kiện không ổn định đã ngăn cản các nhà hiền triết thời đó giải quyết những tranh chấp này, hoặc thậm chí ít nhất là tổ chức và phân loại chúng.
Mãi cho đến thời của Hoàng tử Rabbi Yehudah, người có mối quan hệ bạn bè bền chặt với hoàng đế La Mã Antoninus, thì mới có một số thời gian nghỉ ngơi sau các cuộc đàn áp của người La Mã.
Giáo sĩ Yehudah và các đồng nghiệp của ông, dự đoán tình trạng hỗn loạn trong tương lai và sự phân tán ngày càng tăng của người Do Thái trên khắp Cộng đồng người Do Thái, sau đó sẽ dẫn đến những điều không chắc chắn hơn nữa về Luật miệng, đã sử dụng thời kỳ hòa bình này để bắt đầu thu thập tất cả các giáo lý, luật và bình luận. đã được nghe từ Môi-se và được các tòa án dạy trong mỗi thế hệ liên quan đến toàn bộ Kinh Torah. Sau khi phân tích những lời dạy này, Giáo sĩ Yehudah đã soạn một văn bản có thẩm quyền duy nhất dành cho mọi người.
Để làm cơ sở cho văn bản của mình, Giáo sĩ Yehudah đã sử dụng những lời dạy của Giáo sĩ Akiva và đệ tử của ông, Giáo sĩ Meir , nhờ khả năng tuyệt vời của họ trong việc lưu giữ những gì họ đã học, và cách thức tuyệt vời, cực kỳ ngắn gọn và chính xác mà họ đã sắp xếp các giáo lý của riêng mình và những gì họ đã nghe từ các thế hệ trước. Ngài cũng thêm vào những lời dạy khác, để lại một số từ ngữ nguyên thủy của chúng, nhưng đôi khi cũng thay đổi nó.
Vì có những giáo sĩ Do Thái có thể đã nghe từ các nhà hiền triết khác những ý kiến thiểu số không được chấp nhận là halachah , nên Giáo sĩ Yehudah cũng đưa những ý kiến thiểu số này vào Mishnah. Bằng cách này, nếu một người tuyên bố, “Tôi đã nghe một truyền thống khác từ các giáo viên của tôi,” chúng ta có thể chỉ vào Mishnah và nói, “Có lẽ những gì bạn đã nghe là ý kiến của người này người kia.”
Ông đã phân loại và chia luật theo chủ đề và thành các bộ luật khác nhau, sau đó mỗi bộ luật lại được chia thành các chương và luật. Mỗi luật được gọi là mishnah , hoặc từ gốc shanah , nghĩa là “dạy dỗ” và “chỉ dẫn,” hoặc từ gốc sheni , nghĩa là “thứ hai,” như trong phần thứ hai của Kinh Torah. Vì vậy, toàn bộ tác phẩm nói chung được gọi là Mishnah hoặc Mishnayot.
Mặc dù tất cả các nguồn cổ điển đều đồng ý rằng Giáo sĩ Yehudah đã biên tập lại toàn bộ Mishnah mà chúng ta có ngày nay, vẫn có những ý kiến khác nhau về việc liệu ông có thực sự viết ra hay tiếp tục giảng dạy bằng miệng hay không. Giáo sĩ Sherira Gaon và Giáo sĩ Shlomo Yitzchaki (Rashi) cho rằng Giáo sĩ Yehudah chỉ đơn thuần trình bày toàn bộ Mishnah bằng miệng, nhưng nó chỉ được viết ra nhiều năm sau đó. Mặt khác, Maimonides viết rõ ràng rằng chính Giáo sĩ Yehudah đã thực sự viết ra toàn bộ Mishnah. Trong một nỗ lực để dung hòa hai quan điểm, một số người giải thích rằng mặc dù Giáo sĩ Yehudah trên thực tế đã viết một bản sao Mishnah cá nhân, nhưng nhìn chung ban đầu nó được dạy bằng miệng và chỉ sau đó phiên bản viết mới được sử dụng.
Không phải tất cả các tài liệu hiện có đều được đưa vào Mishnah. Vì nếu Giáo sĩ Yehudah cố gắng thu thập tất cả, nó sẽ quá dài và sẽ bị lãng quên, do đó đánh bại mục đích của Mishnah. Thay vào đó, Rabbi Yehudah, với sự giúp đỡ của đồng nghiệp Rabbi Natan , đã xây dựng các chủ đề thiết yếu và các quy tắc chung bằng một ngôn ngữ ngắn gọn và chính xác. Họ đã được thần thánh trợ giúp trong việc soạn Mishnah theo cách mà một từ duy nhất có thể là nguồn gốc cho một số nguyên tắc cơ bản của luật Do Thái cũng như các bài đồng dao.
Cũng vì lý do ngắn gọn, Mishnah không bao gồm nhiều luật vốn là kiến thức thông thường, chẳng hạn như chi tiết về tefillin , tzitzit , mezuzah , v.v.
Những đặc điểm này của Mishnah đã khiến nó được chấp nhận rộng rãi như là bản tổng kết cuối cùng của luật Do Thái; thực sự, việc biên soạn nó (khoảng 3949/189 CN) đánh dấu sự kết thúc của một kỷ nguyên, với các nhà hiền triết Mishnaic được biết đến trong lịch sử Do Thái với cái tên tanna'im ("những người hướng dẫn", từ một gốc tiếng Aramaic có cùng nguồn gốc với shanah ) và các nhà hiền triết tiếp theo được gọi là amora'im ("người giải thích"). Mishnah đã thay thế tất cả các bộ sưu tập và công thức trước đó của các giáo lý Tannaitic, mà sau đó được gọi là baraitot (sing. baraita ), có nghĩa là “[các giáo lý] bên ngoài [Mishnah].”
Theo nghĩa rộng hơn, thuật ngữ baraita bao gồm các bộ sưu tập tài liệu khác có chứa những lời dạy
của tanna'im , chẳng hạn như Megillat, Taanit, Mechilta, Sifra, Sifri, Seder Olam Rabbah và Zohar.
TALMUD JERUSALEM VÀ BABYLON
Các nhà hiền triết của thời kỳ Talmudic, được gọi là amora'im , tiếp tục nghiên cứu, giải thích, làm rõ và làm sáng tỏ Mishnah, cũng như phát triển những hiểu biết mới của riêng họ dựa trên các quy tắc ngoại suy.
Ngay sau cái chết của Giáo sĩ Yehudah, các cuộc tấn công và đàn áp người Do Thái sống ở Israel ngày càng gia tăng và việc người Do Thái di cư đến Babylonia ngày càng nhiều. Vì vậy, trong một thời gian, có những trung tâm học tập lớn, yeshivot , ở cả Babylonia và Israel, và một số amora'im thường xuyên qua lại giữa các trung tâm này, mang những lời dạy của từng trung tâm học tập đến trung tâm kia.
Giáo sĩ Yochanan (mất khoảng 4050/290 CN) trở thành người có thẩm quyền hàng đầu về Talmudic ở Vùng đất Israel. Ông bắt đầu thu thập những lời dạy và lời giải thích của các nhà hiền triết thời hậu Mishnaic, và điều này trở thành nền tảng của cái mà sau này được gọi là Talmud Yerushalmi (Jerusalem Talmud). Các thế hệ tiếp theo của amora'im ở Israel tiếp tục bổ sung nhiều giáo lý khác nhau, đặc biệt là những giáo lý aggadic (bài đồng dao và không hợp pháp). Tuy nhiên, công việc xây dựng Jerusalem Talmud đã bị tạm dừng phần nào đột ngột khi nhà cai trị La Mã Gallus, vào năm 4111/351 CN, tấn công và tàn phá Vùng đất của Israel, ban hành các sắc lệnh khắc nghiệt chống lại người Do Thái. Hầu hết các nhà hiền triết còn lại đã trốn sang Babylonia, và Jerusalem Talmud vẫn ở dạng thô sơ.
Trong khi đó, các trung tâm học tập ở Babylonia tiếp tục phát triển mạnh mẽ, và mãi đến khoảng năm 4152/392 CN, Rav Ashi , cùng với đồng nghiệp Ravina I , đã tiến hành chỉnh sửa những gì sẽ trở thành Talmud Bavli (Talmud của Babylon). Họ thu thập những lời dạy của các nhà hiền triết trước đó, tổ chức và làm rõ những tuyên bố của họ về Mishnah và các cuộc thảo luận của amora'im về những điều này, đồng thời trình bày những điều này một cách hợp lý và dễ hiểu.
Cả hai Talmud đều chứa nhiều giáo lý giống nhau và mỗi cuốn đều trích dẫn các nhà hiền triết từ trung tâm kia. Tuy nhiên, vì Talmud của Jerusalem chưa bao giờ được biên tập lại hoàn toàn trong khi Talmud của người Babylon đã có, và hơn nữa vì Talmud của người Babylon đã được hoàn thành khoảng 150 năm sau đó, nên Talmud của người Babylon được biết đến rộng rãi hơn nhiều và được coi là có thẩm quyền hơn. Trên thực tế, bất kỳ tài liệu tham khảo không xác định nào về Talmud hầu như luôn đề cập đến sự suy thoái của người Babylon.
(Cũng có những khác biệt về phong cách—Talmud Jerusalem được viết ít qua lại hơn Talmud Babylon—và về ngôn ngữ: các cuộc thảo luận về người Amoraic trong Talmud Jerusalem được viết bằng tiếng Tây Aramaic (Syriac), trong khi Talmud Babylon chúng thuộc phương ngữ Đông Aramaic. )
Sau khi Rav Ashi và Ravina I qua đời, các đồng nghiệp và sinh viên của họ, những người đã giúp biên tập lại Talmud đã hoàn thành nhiệm vụ to lớn của họ. Cái chết của Ravina II (con trai của Rav Huna và cháu trai của Ravina I) vào ngày 13 của Kislev vào năm 4236/475 CN (hoặc theo một số người là 4260/499 CN) được coi là sự kết thúc của thời đại Talmudic.
Sau cái chết của Ravina II và việc hoàn thành Talmud, không có bổ sung nào cho Talmud được thực hiện, và Talmud không có gì phải bàn cãi. Tuy nhiên, các nhà hiền triết của thời đại kế tiếp (được gọi là Rabbanan Savorai) đã thêm một số điểm biên tập nhỏ, chẳng hạn như các tiêu đề phụ từ Mishnah ở những nơi mà Talmud bắt đầu một chủ đề mới.
Các nhà hiền triết đã dạy các giáo lý, pháp lệnh và sắc lệnh tạo nên Talmud đại diện cho toàn bộ các nhà hiền triết của Y-sơ-ra-ên, hoặc ít nhất là phần lớn trong số họ. Bởi vì điều này, và bởi vì Talmud được gần như toàn bộ người Do Thái chấp nhận là ràng buộc vào thời điểm đó, nên luật của nó được coi là ràng buộc đối với tất cả người Do Thái bất kể họ sống ở đâu và khi nào. Và chính sự ràng buộc này đã giữ cho bản sắc Do Thái của người Do Thái bền vững hàng nghìn năm trong suốt cuộc lưu đày dài và cay đắng này.
Biên tập bởi Mục Vụ Do Thái Lời Sự Sống Việt Nam