Hôm nay, thứ tư, ngày 13 tháng 4 năm 2022 nhằm ngày 12 tháng Nissan năm 5782 theo lịch Do Thái. Vào ngày hôm nay vua Ê-xê-chia, vị vua vĩ đại nhất trong tất cả các vị vua Giu-đa, lâm bệnh nặng hầu chết ( Ê-sai 48; II Các vua 20 ; II Sử ký 32 ). Truyền thống Do Thái cho rằng tiên tri Ê-sai thông báo Ê-xê-chia sẽ chết vì Đức Chúa Trời không hài lòng với việc Ê-xê-chia đã không chịu kết hôn ( 548 BC ).
Ê-xê-chia đã từ chối kết hôn vì ông đã tiên tri thấy trước rằng con cái của ông sẽ dẫn dắt dân Do Thái phạm tội. Theo đó ông đã sai, vì công việc của con người là tuân theo lệnh truyền sinh sản, và phần còn lại nằm trong tay của Đức Chúa Trời. Cũng theo truyền khẩu Do Thái thì Ê-xê-chia là người có ân tứ tiên tri nên ông biết rằng con cái của ông sẽ dẫn dân Do Thái lầm lạc. Vì vậy, anh đã từ chối kết hôn. Nhưng Ê-sai nói với ông rằng con người không được can thiệp vào cách Đức Chúa Trời quản lý thế giới. Tất cả những gì con người có thể làm là sống theo mệnh lệnh của Đức Chúa Trời và làm tròn bổn phận của mình. Mọi thứ khác đều nằm trong tay Đức Chúa Trời.
Khi nhà vua nghe lời của nhà tiên tri, “Hãy sắp đặt nhà ngươi vì ngươi hầu chết, không sống được nữa.” ( Ê-sai 38:1 ), “Ê-xê-chia bèn xây mặt vào tường, cầu nguyện Đức Giê-hô-va” và tha thiết cầu xin rằng ông có thể sống. Lời cầu nguyện của Ê-xê-chia đã được chấp nhận, và Đức Chúa Trời đã gửi Ê-sai trở lại để nói với Ê-xê-chia rằng Ê-xê-chia sẽ bình phục và cuộc sống của Ê-xê-chia sẽ được kéo dài trong mười lăm năm. Khi Ê-xê-chia xin một dấu hiệu cho thấy Ê-xê-chia sẽ được lành. Ê-sai trả lời rằng bóng trên mặt số mặt trời sẽ lùi lại 10 độ. Quả thực điều kỳ diệu này đã xảy ra. Ê-sai đắp một “lấy một cái bánh trái vả” vào chỗ nhọt của Ê-xê-chia, và nhà vua đã khỏi hẳn. ( II Các vua 20 ) Ba ngày sau Ê-xê-chia phục hồi là ngày đầu tiên của Lễ Vượt Qua ( ngày 15 tháng Nissan ) . Truyền thống Do Thái cũng cho biết Ê-xê-chia sau đó đã kết hôn với con gái của Tiên tri Ê-sai và sinh ra Ma-na-se. Ma-na-se chính là người sau này cũng đã giết và “cưa xẻ” ông ngoại của mình là tiên tri Ê-sai vì ông đã nhắc nhở cháu của mình như trong Hê-bơ-rơ 11:37 có nhắc về một số những anh hùng đức tin đã “bị ném đá, tra tấn, cưa xẻ;bị giết bằng lưỡi gươm;lưu lạc rày đây mai đó, mặc những da chiên da dê, bị thiếu thốn mọi đường, bị hà hiếp, ngược đãi,”
Dầu vậy, Ê-xê-chia là vị vua mà người Do Thái tin rằng ông là vị vua công chính và vĩ đại nhất của vương quốc Giu-đa ( Đa-vít là vua của cả Israel ). Vào thời kỳ của ông, Chúa đã ban cho một thời kỳ thịnh trị, các công trình của ông như “đường hầm/ kênh đào Ê-xê-chia” được xây dựng vẫn còn cho đến ngày nay để khách tham quan. Đây là công trình kiến trúc vẫn còn để lại những kinh ngạc cho các kỹ sư ngày hôm nay.
Ngoài ra trong thời gian rất gần đây, khảo cổ học cũng đã khám phá ra rất nhiều những di chỉ, cổ vật của Vua Ê-xê-chia thật đúng như những gì Kinh Thánh đã chép về ông. Dưới đây là 2 khám phá quan trọng nhất về Vua Ê-xê-chia trong năm 2020 vừa qua.
1. PHÁT HIỆN RA KHO TÀNG CỦA VUA Ê-XÊ-CHIA
Vào tháng 9 năm 2020, các nhà khảo cổ Do Thái khi khai quật tại đường đi dạo Armon HaNatziv của Jerusalem đã phát hiện ra một loạt các công trình kiến trúc được chạm khắc tinh xảo từ một tòa nhà hoàng gia lớn. Tại di tích này người ta đã tìm ra nhiều những mảnh vỡ, nhiều những chứng tích, cũng như di tích của một kho chứa của cải vào thời cổ đại. Những cổ vật này bao gồm hàng chục mảnh vỡ khác nhau, các trụ cột trung tâm Aeolic được bảo tồn tốt nhất từng được phát hiện. Ngoài ra người ta còn tìm ra các vật phẩm từ khung cửa sổ "xa hoa" bao gồm các cột lan can trang trí công phu.
Công trình này được xây dựng vào cuối thế kỷ thứ tám TCN , sau cuộc xâm lược của Giu-đa của vua Sennacherib. Kinh Thánh mô tả rằng sau cuộc bao vây, Giu-đa của Hezekiah (Ê-xê-chia) đã trải qua một thời kỳ xây dựng lại, phát triển và thịnh vượng, với việc xây dựng các trung tâm hành chính hoàng gia, nhà kho và các tòa nhà hoành tráng bên ngoài tường thành Giê-ru-sa-lem. Như trong Kinh thánh chép “Ê-xê-chia được rất giàu rất sang; người cất những kho để trữ bạc, vàng, đá quý, thuốc thơm, khiên, và các thứ khí giới tốt đẹp; những lẫm đặng chứa ngũ cốc, rượu, và dầu; những chuồng để nhốt các thứ thú vật, bầy chiên, và bầy bò. Người cũng xây những thành, có nhiều bầy chiên và bò; vì Đức Chúa Trời ban cho người rất nhiều của cải.” II Sử ký 32: 27-29.
Những phát hiện này thêm vào bằng chứng về sự tồn tại của thời kỳ trị vì của Vua Ê-xê-chia, thật đúng như những dự liệu mà Kinh Thánh ghi lại, một vị Vua yêu mến Chúa và được Chúa yêu mến.
2. 120 CON DẤU VÀ TÒA NHÀ HÀNH CHÍNH CỦA VUA HEZEKIAH (Ê-XÊ-CHIA)
Cũng vào mùa hè năm 2020, khi các nhà khảo cổ học làm việc tại Arnona, Jerusalem, họ đã khai quật được một trung tâm lưu trữ hành chính lớn chứa đầy những con dấu hành chính, con dấu cá nhân và nhiều những phát hiện khác. Những khám phá có niên đại vào cuối thế kỷ thứ 8 đến thứ 7 TCN, những phát hiện này được xác định thuộc về triều đại của vua Hezekiah (Ê-xê-chia) và vua Ma-na-se. Hơn 120 con dấu hành chính đã được phát hiện, điền đó đã khiến những gì tìm được trở thành một trong những bộ sưu tập con dấu lớn nhất và quan trọng nhất ở Israel .
Hầu hết các con dấu thuộc loại “LMLK” Từ “LMLK” có nghĩa là "thuộc về nhà vua." Những con dấu này, và những thùng chứa mà chúng được đóng dấu, rõ ràng là phục vụ cho một số mục đích hành chính, thuế vụ … Bên cạnh đó, nhiều tay cầm đồ gốm cũng được đóng dấu ấn riêng của các cá nhân cấp cao, những người được chứng nhận trên các bình lưu trữ ở những nơi khác ở Giu-đa.
Tòa nhà chứa những con dấu lớn và ấn tượng một cách lạ thường, được xây dựng từ những viên đá màu tro khổng lồ. Cũng như khám phá ở trên tại Armon HaNatziv, trung tâm Jerusalemite thứ hai này chứng thực những nỗ lực xây dựng lại và sự phát triển của nông nghiệp sau cuộc bao vây của người Assyria. Ngoài ra những phát hiện này cho thấy thời kỳ phát triển sau chiến tranh của đất nước là mạnh mẽ, tập trung và được quản lý chặt chẽ của vương quốc Judahite như trong II Sử ký 32: 27-29 có chép.
Mục Vụ Do Thái Lời Sự Sống Việt Nam.