Hôm nay, thứ bảy ngày 16 tháng 4 năm 2022 nhằm ngày 15 tháng Nissan năm 5782 theo lịch Do Thái Giáo. Hôm nay là ngày đầu tiên của Lễ Vượt Qua tại Do Thái, kỳ lễ này kéo dài trong 8 ngày, cũng trong 8 ngày này, người Do Thái sẽ không ăn bất kỳ thứ gì có pha men. Điều này nhắc nhớ đến những sự khổ cực mà họ đã chịu trong đất nước Ai-cập. Ngày 15 tháng Nissan cũng là ngày có nhiều những sự kiện đáng nhớ như sau.
THIẾT LẬP GIAO ƯỚC VỚI ÁP-RA-HAM (1743 BC)
Vào ngày 15 tháng Nissan năm 1743 BC Đức Chúa Trời đã thiết lập một giao ước đặc biệt với Áp-ra-ham. Giao ước này được chép lại trong Sáng thế ký 15 trong đó Chúa nói “Ngài là thuẫn đỡ cho ông” dòng dõi ông sẽ “đông như sao trên trời” và Chúa ban cho dân tộc Do Thái Đất Thánh như là một di sản vĩnh cửu của họ. Chúa cũng báo trước cho Áp-ra-ham về những điều sẽ xảy đến cho dòng dõi ông trong tương lai “Đức Giê-hô-va phán cùng Áp-ram rằng: Phải biết rằng, dòng dõi ngươi sẽ ngụ trong một xứ chẳng thuộc về chúng nó, làm tôi mọi cho dân xứ đó và bị họ hà hiếp bốn trăm năm. Nhưng, ta sẽ đoán phạt dân mà dòng dõi ngươi sẽ làm tôi mọi đó; rồi khi ra khỏi xứ, thì sẽ được của cải rất nhiều.” Sáng thế ký 15:13-14. Kinh thánh chép “Khi mặt trời đã lặn, thình lình sự tối mịt giáng xuống; kìa có một lò lớn khói lên, và một ngọn lửa lòe ngang qua các xác thịt đã mổ, Ngày đó, Đức Giê-hô-va lập giao ước cùng Áp-ram, mà phán rằng: Ta cho dòng dõi ngươi xứ nầy, từ sông Ê-díp-tô cho đến sông lớn kia, tức sông Ơ-phơ-rát,” Sáng 15:17-18.
ÁP-RA-HAM GIẢI CỨU LÓT CHỈ VỚI 318 GIA NHÂN CỦA MÌNH (1738 BC).
Kinh thánh chép “Các vua của Sô-đôm, Gô-mô-rơ, Át-ma, Xê-bô-im và vua Bê-la, tức là Xoa, bèn xuất trận và dàn binh đóng tại trũng Si-điêm, đặng chống cự cùng Kết-rô-Lao-me, vua Ê-lam; Ti-đanh, vua Gô-im; Am-ra-phên, vua Si-nê-a, và A-ri-óc, vua Ê-la-sa;” Sáng 14:8-9. Liên quân của vua Sô-đôm và Gô-mô-rơ thua trận, “Bên thắng trận bèn cướp lấy hết của cải và lương thực của Sô-đôm và Gô-mô-rơ, rồi đi. Giặc cũng bắt Lót, là cháu của Áp-ram, ở tại Sô-đôm, và hết thảy gia tài người, rồi đem đi.” Sáng 14:11-12.
“Khi Áp-ram hay được cháu mình bị quân giặc bắt, bèn chiêu tập ba trăm mười tám gia nhân đã tập luyện, sanh đẻ nơi nhà mình, mà đuổi theo các vua đó đến đất Đan. Đoạn Áp-ram chia bọn đầy tớ mình ra, thừa ban đêm xông hãm quân nghịch, đánh đuổi theo đến đất Hô-ba ở về phía tả Đa-mách. Người thâu về đủ hết các tài vật mà quân giặc đã cướp lấy; lại cũng dẫn cháu mình, là Lót cùng gia tài người, đàn bà và dân chúng trở về.” Sáng 14:14-16.
CÁC THIÊN SỨ CỦA CHÚA ĐẾN THĂM ÁP-RA-HAM (1714 BC).
Sau khi Áp-ra-ham chịu cắt bì ở tuổi 99 (Sáng thế ký 17:24) thì sau đó ba ngày “Đức Giê-hô-va hiện ra cùng Áp-ra-ham nơi lùm cây dẻ bộp của Mam-rê, đang khi ngồi nơi cửa trại lúc trời nắng ban ngày. Áp-ra-ham nhướng mắt lên, thấy ba người đứng trước mặt.” (Sáng thế ký 18:1-2) Truyền thống Do Thái cho rằng đây chính là 3 vị thiên sứ đến thăm Áp-ra-ham. Theo truyền lại thì thiên sứ Rephael đã chữa lành cho ông (Sau khi cắt bì). Thiên sứ Michael thông báo với Áp-ra-ham và Sarah rằng, đúng một năm nữa, một đứa con trai sẽ được sinh ra. chúng. Thiên sứ thứ ba là Gabriel đã tiến đến Sodom để phá hủy thành phố đó.
Y-SÁC ĐƯỢC SINH RA. (1713 BC)
Đúng 1 năm sau khi thiên sứ hiện đến cùng với Áp-ra-ham và hứa sẽ ban cho một con trai vào một năm sau đó thì ngày hôm nay Y-sác được sinh ra. “Đức Giê-hô-va đến viếng Sa-ra, theo như lời Ngài đã phán, và làm cho nàng như lời Ngài đã nói. Sa-ra thọ thai, sanh một con trai cho Áp-ra-ham trong khi tuổi đã già, đúng kỳ Đức Chúa Trời đã định.” (Sáng thế ký 21:1-2) “Sa-ra nói rằng: Đức Chúa Trời làm cho tôi một việc vui cười; hết thảy ai hay được cũng sẽ vui cười (yitzchak; Y-sác) về sự của tôi.” ( Sáng thế ký 21:6 ).
GIA CỐP VẬT LỘN VỚI THIÊN SỨ CHÚA (1556 BC)
Truyền thống Do Thái cho rằng, vào đêm trước của ngày 15 tháng Nissan “Vả, một mình Gia-cốp ở lại; thì có một người vật lộn với mình đến rạng đông. 25 Khi người đó thấy mình không thắng nổi, bèn đánh vào xương hông Gia-cốp; xương hông liền trặt trong khi vật lộn. Người đó bèn nói: Trời đã rạng đông rồi; thôi để cho ta đi; nhưng Gia-cốp đáp rằng: Tôi chẳng cho người đi đâu, nếu người không ban phước cho tôi. Người đó hỏi: Tên ngươi là chi? Đáp rằng: Tên tôi là Gia-cốp. Người lại nói: Tên ngươi sẽ chẳng làm Gia-cốp nữa, nhưng tên là Y-sơ-ra-ên, vì ngươi đã có vật lộn cùng Đức Chúa Trời và người ta; ngươi đều được thắng.” (Sáng thế ký 32: 25-29).
Sáng hôm sau ngày 15 tháng Nissan Gia-cốp đối đầu với Ê-sau bằng xương bằng thịt. “Ê-sau chạy đến trước mặt người, ôm choàng cổ mà hôn, rồi hai anh em đều khóc.”
Ê-sau đã mời Gia cốp đến nhà mình là Sê-i-rơ nhưng Gia cốp đã không đến. Kinh Thánh chép “Nội ngày đó, Ê-sau bắt đường trở về Sê-i-rơ. Gia-cốp đi đến Su-cốt; bèn cất một nhà cho mình ở, và mấy cái lều cho súc vật; cho nên họ đặt tên chốn nầy là Su-cốt.” ( Sáng thế ký 33:16-17 )
MÔI SE NHÌN THẤY BỤI GAI CHÁY KHÔNG HỀ TÀN (1314 BC).
Vào ngày 15 tháng Nissan năm 2447 kể từ khi tạo dựng (1314 BC) - đúng một năm trước cuộc Xuất hành. Xuất 3:1-2 chép “Vả, Môi-se chăn bầy chiên cho Giê-trô, ông gia mình, là thầy tế lễ tại xứ Ma-đi-an; dẫn bầy chiên qua phía bên kia đồng vắng, đến núi của Đức Chúa Trời, là núi Hô-rếp. Thiên sứ của Đức Giê-hô-va hiện ra cùng người trong ngọn lửa, giữa bụi gai kia. Người nhìn thấy cả bụi gai đang cháy, nhưng không hề tàn.” Đây chính là chân núi Si-nai, tại đây ông đã nhận được sự kêu gọi từ Đức Chúa Trời để dẫn dắt dân sự Chúa ra khỏi xứ nô lệ vào Đất Thánh.
ĐÊM CỦA LỄ VƯỢT QUA – THIÊN SỨ CHÚA ĐÃ GIẾT NHỮNG CON TRAI ĐẦU LÒNG TRONG XỨ VÀ VƯỢT QUA NHÀ NÀO CÓ HUYẾT CON CHIÊN TRÊN MÀY CỬA - NGƯỜI DO THÁI ĐÃ ĂN LỄ VƯỢT QUA TRƯỚC KHI XUẤT HÀNH. (1313 TCN)
Vào ngày 15 tháng Nissan năm 1743 BC Chúa lập giao ước và nói với Áp-ra-ham rằng con cháu ông sẽ bị nô lệ trong bốn trăm năm và được giải phóng sau bốn đời. Và vào lúc nửa đêm của ngày 15 Nissan năm 2448 từ khi sáng tạo (1313 BC), 210 năm sau khi Gia cốp định cư ở Ai Cập và 430 năm sau khi Chúa báo trước, Đức Chúa Trời đã dùng mười tai vạ trong đó tai vạ cuối cùng là giết những con trai đầu lòng trong xứ để giải phóng dân tộc của Ngài. Vào buổi tối hôm đó lần đầu tiên trong lịch sử của Lễ Vượt Qua, người Do Thái đã “ Đêm ấy họ sẽ ăn thịt chiên quay với bánh không men và rau đắng.” Câu chuyện này được chép trong sách Xuất ê-díp tô ký 12.
Với vài triệu linh hồn - 600.000 nam giới trưởng thành, cộng với phụ nữ và trẻ em, và một số lượng lớn "hỗn hợp" những người không phải là người Do Thái tham gia cùng họ - đã rời Ai Cập vào ngày hôm đó, và bắt đầu chuyến hành trình 50 ngày đến Sinai và sự kiện này như là sự ra đời của một dòng dõi những người được chọn.
ĐA-NI-ÊN TRONG HANG SƯ TỬ (372 BC)
Một sự kiện nữa được truyền thống Do Thái ghi lại được diễn ra trong ngày 15 tháng Nissan đó chính là việc Đa-ni-ên đã bị vua Đa-ri-út của Ba Tư quăng vào hang sư tử vì sắc lệnh không được cầu nguyện các vì thần nào ngoài Vua. Đa-ni-ên vẫn giữ vững niềm tin của mình “Khi Đa-ni-ên nghe rằng chỉ dụ đó đã ký tên rồi, thì về nhà mình (những cửa sổ của phòng người thì mở về hướng Giê-ru-sa-lem). Tại đó, cứ một ngày ba lần, người quì gối xuống, cầu nguyện, xưng tạ trước mặt Đức Chúa Trời mình, như vẫn làm khi trước.” (Đa-ni-ên 6:10 )
Thật kỳ diệu, “Đức Chúa Trời tôi đã sai thiên sứ Ngài, và bịt miệng các sư tử, … Vậy Đa-ni-ên được đem lên khỏi hang, và người ta không thấy một vết tích nào trên người, bởi người đã nhờ cậy Đức Chúa Trời mình.” (Đa-ni-ên 6: 5-29 ).
Chúc quý vị một kỳ lễ Thương Khó và Phục Sinh phước hạnh và bình an trong Chúa.
Biên tập bởi Mục Vụ Do Thái Lời Sự Sống Việt Nam.